Thuốc tiêm tránh thai xuất hiện
lần đầu vào thập niên 60 nhưng mãi đến thập niên 70 mới được phổ
biến rộng rãi. Đến nay, có khoảng 100 triệu phụ nữ ở 90 nước đang
tin dùng phương pháp tránh thai này. Vậy tiêm thuốc tránh thai có
ảnh hưởng gì không? Tiêm thuốc tránh thai có an toàn không? Hay
thuốc tiêm tránh thai có tác dụng trong bao lâu? Cùng Kotex
GirlSpace giải đáp tất cả các thắc mắc này trong bài viết sau
nhé!
Thuốc tiêm tránh thai là gì?
So với các phương pháp dùng bao
cao su, thuốc tránh thai hằng ngày, thuốc tránh thai khẩn cấp thì
thuốc tiêm tránh thai được xem là phương pháp tiện lợi hơn rất
nhiều vì tác dụng kéo dài.
Mỗi mũi thuốc tiêm tránh thai
chứa hàm lượng cao hormone nội tiết tố, có tác dụng tránh thai
trong 3 tháng. Thuốc tiêm tránh thai được chia thành hai nhóm: nhóm
thứ nhất chứa progestin và estrogen, nhóm thứ hai chỉ chứa
progestin. Nhóm thứ hai có 2 loại: DMPA (Depot Medroxy Progesteron
Acetat) và NETEN (Norethidone Enanthat) đang được sử dụng phổ biến.
Trong đó, loại DMPA hiện được cấp phép và khuyến khích dùng tại
Việt Nam từ năm 1990 đến nay ở hầu hết tỉnh thành.
Tiêm thuốc tránh thai là một
phương pháp tiện lợi, phù hợp cho các bạn gái không có thời gian
uống thuốc hằng ngày hoặc không đủ điều kiện để đặt vòng tử cung.
Hiệu quả của việc tiêm thuốc tránh thai có thể đạt đến hơn 99,6%,
tỷ lệ mang thai cũng khá thấp cho những ai sử dụng phương pháp
này.
Thông thường, thuốc sẽ được tiêm
vào vùng trên của cánh tay hay vùng mông 3 tháng 1 lần. Thời điểm
lý tưởng để tiêm mũi đầu tiên sau kỳ kinh nguyệt 5 ngày.
Sự tiện lợi của thuốc tiêm tránh thai
Đối với bạn gái đã lập gia đình,
họ thường lựa chọn các phương pháp tránh thai linh hoạt như uống
thuốc tránh thai hàng ngày, đặt vòng tránh thai hoặc cấy que tránh
thai,… Tuy nhiên, đối với những bạn nữ trẻ chưa có nhu cầu lập gia
đình thì đa phần sẽ ưu tiên lựa chọn thuốc tiêm tránh thai. Vì sao
nhiều bạn trẻ lại sử dụng phương pháp tiêm thuốc tránh thai?
Phương pháp đặt vòng tránh thai
hay cấy que thử thai yêu cầu chuyên môn và kỹ thuật cao trong quá
trình thực hiện. Phương pháp uống thuốc tránh thai khẩn cấp có tỷ
lệ tránh thai không cao còn uống thuốc tránh thai hàng ngày thì
thường sẽ dễ bị quên. Thông thường chẳng ai yêu thích sử dụng bao
cao su vì làm giảm khoái cảm khi quan hệ tình dục. Chính vì thế,
nhiều bạn trẻ đã lựa chọn thuốc tiêm tránh thai vì thực hiện dễ
dàng, hiệu quả tránh thai lên tới 3 tháng mà lại ít tốn kém.
Vậy thực tế, thuốc tiêm tránh
thai có tác dụng trong bao lâu? Theo nghiên cứu của các bác sĩ,
thuốc tiêm tránh thai có tác dụng phòng ngừa khả năng mang thai
ngoài ý muốn trong vòng 3 tháng. Bất cứ khi nào bạn muốn có con trở
lại thì chỉ cần ngừng tiêm thuốc. Các chức năng của buồng trứng sẽ
phục hồi trở lại.
Tác dụng phụ của tiêm thuốc tránh thai
Nếu bạn muốn quan tâm tiêm thuốc
tránh thai có ảnh hưởng gì không hay tiêm thuốc tránh thai có an
toàn không thì dưới đây là một số tác dụng phụ và bất lợi khi sử
dụng thuốc tiêm tránh thai.
Rối loạn kinh nguyệt
Jason James, Giám đốc Y tế tại
FemCare Ob-Gyn, Miami chia sẻ với SELF "Một trong những tác dụng
phụ thường gặp nhất khi sử dụng thuốc tiêm tránh thai là sự thay
đổi chu kỳ kinh nguyệt của người phụ nữ". Sau khi tiêm, chu kỳ kinh
nguyệt có thể không đều vì hormone trong mũi tiêm làm mỏng niêm mạc
tử cung và có thể gây mất kinh. Tuy nhiên, nếu bạn lo lắng mà ngừng
tiêm thuốc thì kinh nguyệt sẽ lại gặp sự biến đổi lần nữa vì cơ thể
phải loại bỏ các progesterone trước đó.
Tuy nhiên, các bạn nữ cũng không
cần quá lo lắng, các tác dụng phụ đối với chu kỳ kinh nguyệt sẽ từ
từ hết và khả năng thụ thai sẽ trở lại bình thường. Kinh nguyệt
quay trở lại sau khi ngưng tiêm thuốc có thể đến nhanh hay chậm tùy
theo cơ địa từng người.
Chức năng mang thai phục hồi chậm
Sau khi ngừng sử dụng thuốc tiêm
tránh thai, khả năng mang thai trở lại của bạn sẽ từ 10 đến 22
tháng sau đó tùy theo từng cơ địa. Michael Cackovic, chủ nhiệm khoa
sản Trung tâm y tế đại học Wexner, Ohio, chia sẻ với SELF: "Đó
không phải là một lựa chọn tốt cho kế hoạch hóa gia đình". Vì thế,
đây là phương pháp chỉ phù hợp với các bạn trẻ chưa có kế hoạch lập
gia đình và sinh con trong thời gian 1 năm sắp tới, còn với các phụ
nữ có gia đình và đã lên kế hoạch có con trong thời gian gần thì nó
sẽ không phải là một sự lựa chọn phù hợp.
Thay đổi tâm trạng
Thuốc tiêm tránh thai có thể
khiến các bạn gái thay đổi tâm trạng, tương tự như khi có thai: lúc
buồn, lúc giận, chán nản, mệt mỏi,… Nhưng triệu chứng này cũng chỉ
diễn ra trong thời gian ngắn. Nếu bạn cảm thấy tình trạng này kéo
dài thì nên tìm đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp
thời.
Loãng xương
Với nhóm thuốc thứ hai DMPA, khi
sử dụng nhiều hơn 2 năm có thể gây ra nguy cơ loãng xương. Các bác
sĩ cảnh báo rằng, thuốc sẽ khiến mật độ xương giảm dần theo thời
gian sử dụng, đồng nghĩa nguy cơ loãng xương tăng cao, ngay cả khi
bạn ngưng sử dụng thuốc. Để khắc phục, các bác sĩ khuyên người dung
nên bổ sung canxi và vitamin D trong quá trình sử dụng thuốc tiêm
tránh thai.
Gây đau đầu
Đau đầu là một trong những tác
dụng phụ phổ biến của đa số biện pháp tránh thai kiểm soát nội tiết
tố hiện nay. Vì thế, nếu triệu chứng đau đầu khiến bạn khó chịu thì
bạn có thể báo lại bác sĩ của mình. Tuy đau đầu, buồn nôn chỉ là
một tác dụng phụ thông thường nhưng nó có thể chuyển biến nặng hơn
nếu không được can thiệp kịp thời.
Đầy hơi, co thắt dạ dày
Jason James, Giám đốc Y tế tại
FemCare Ob-Gyn, Miami nói rằng: "Đầy hơi và co thắt dạ dày là những
phản ứng thông thường khi người dùng sử dụng phương pháp này". Do
hormone có trong thuốc làm chậm quá trình tiêu hóa đường ruột, dẫn
đến đầy hơi nhưng triệu chứng này không kéo dài mãi mãi. Đồng thời,
James cũng chia sẻ "Những triệu chứng này, giống hầu hết các tác
dụng phụ khác, sẽ biến mất sau khi cơ thể người dùng đã quen với
thuốc".
Tăng cân
Theo một nghiên cứu năm 2009 được
công bố trên tạp chí American Journal, người dùng DMPA sẽ tăng
trung bình 4,5kg trong vòng 3 năm, trong khi đó những phụ nữ sử
dụng các hình thức tránh thai khác chỉ tăng khoảng 1,5 - 2kg. Tất
nhiên, không phải ai sử dụng phương pháp tiêm cũng sẽ bị tăng cân
nhưng đó là một trong những tác dụng phụ khiến nhiều bạn gái ái
ngại.
Không thể phòng bệnh lây qua đường tình dục
Ngoài bao cao su, hầu hết các
biện pháp tránh thai khác đều không thể ngăn ngừa được các bệnh
tình dục. Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe của bản thân, các bạn gái vẫn
nên dùng thêm bao cao su khi quan hệ để tránh được các bệnh lây
nhiễm qua đường tình dục như giang mai, lậu…
Mặc dù có nhiều tác dụng phụ, hầu
hết các chuyên gia cho rằng thuốc tiêm tránh thai vẫn là một phương
pháp ngừa thai hữu hiệu.
Những đối tượng không được sử dụng thuốc tiêm tránh thai
Tuy thuốc tiêm tránh thai có hiệu
quả cao lại tiện dụng nhưng không phải ai cũng sử dụng được. Chính
vì vậy, trước khi có ý định chọn phương pháp tiêm thuốc tránh thai,
bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ để được tư vấn đầy đủ về lợi ích và tác
dụng phụ có thể gặp của thuốc.
Bạn tuyệt đối không được sử dụng
thuốc tiêm tránh thai nếu rơi vào các trường hợp sau:
- Lupus ban đỏ
- Ung thư vú
- Xuất huyết âm đạo
- Bệnh về tim mạch, gan
- Bệnh nhân tiểu đường
- Loãng xương
Gần đây các nhà nghiên cứu đã bào
chế thành công thuốc tiêm tránh thai cho nam giới. Điều này có thể
giúp các bạn gái tránh được những phiền toái khi sử dụng các biện
pháp tránh thai như thuốc tiêm tránh thai.
Trên đây là thông tin khát quát
về thuốc tiêm tránh thai và những tác dụng phụ mà người dùng cần
biết. Ngoài ra, đừng quên tham khảo thêm một số thông tin khác tại
Kotex GirlSpace hoặc gửi câu hỏi về
Góc chuyên gia để nhận tư vấn thêm về
chủ đề mình quan tâm nhé!
