Nhân xơ tử cung là gì, có nguy hiểm không, mang thai được không?

Nhân xơ tử cung là gì? Nhân xơ tử cung có nguy hiểm không? Bị nhân xơ tử cung có mang thai được không? Hay bị nhân xơ tử cung kiêng ăn gì? Hãy để Kotex GirlSpace cùng bác sĩ Phạm Tú Linh giúp các bạn nữ giải đáp tất tần tật mọi điều lo lắng, băn khoăn về nhân xơ tử cung trong bài viết dưới đây nhé!

Nhân xơ tử cung là gì?

Nhân xơ tử cung là loại u lành tính phổ biến nhất ở người phụ nữ. Nhân xơ tử cung là u cơ trơn phát triển từ các sợi cơ của tử cung, là một loại u tân sinh lành tính.

Nhân xơ tử cung thường gặp ở phụ nữ ở độ tuổi 30-45 tuổi, tỉ lệ khoảng 20-35%. Khoảng 70-80% phụ nữ đến tuổi 50 có mang trong mình ít nhất một nhân xơ tử cung .

Nhân xơ tử cung xuất hiện ở rất nhiều vị trí khác nhau, có thể một hoặc nhiều khối là đa nhân xơ tử cung . Tuỳ theo vị trí xuất hiện của nhân xơ tử cung mà nhân xơ tử cung có biểu hiện triệu chứng hay hoàn toàn không có triệu chứng.

Các nhóm vị trí chính của nhân xơ tử cung :

-          Nhân xơ tử cung dưới niêm mạc.

-          Nhân xơ tử cung trong cơ tử cung .

-          Nhân xơ tử cung dưới thanh mạc.

-          Nhân xơ tử cung ở cổ tử cung hoặc trong dây chằng rộng.

Nguyên nhân gây ra nhân xơ tử cung vẫn chưa được biết rõ. Có một số nghiên cứu đã ghi nhận các tế bào của nhân xơ tử cung bị ảnh hưởng bởi các nột tiết tố estrogen và các yếu tố di truyền gen. 

Nhân xơ tử cung có nguy hiểm không?

Nhân xơ tử cung đa số lành tính, tuy nhiên với những nhân xơ tử cung ở vị trí gây nhiều triệu chứng bất thường, nhân xơ tử cung to nhanh hoặc nhiều nhân xơ tử cung sẽ gây ra những ảnh hưởng tới sức khoẻ của người phụ nữ.

Có khoảng 30-50% trường hợp phụ nữ có nhân xơ tử cung mà không có triệu chứng.

Các triệu chứng của nhân xơ tử cung gồm có:

-          Thay đổi tính chất kinh nguyệt: ra kinh kéo dài, lượng máu kinh nhiều, ra huyết không theo chu kỳ kinh.

-          Đau bụng: đau bụng khi có kinh, đau trằn bụng, đau khi giao hợp, đau vùng chậu hoặc đau mỏi lưng..

-          Triệu chứng do khối nhân xơ tử cung chèn ép các cơ quan khác: đi tiểu khó, tiểu lắt nhắt nhiều lần, bí tiểu, táo bón hoặc đau khi đi đại tiện, chèn ép thận gây thận ứ nước, chèn ép ruột , dạ dày gây rối loạn tiêu hoá.

-          Bụng to, có khối u sờ thấy được.

Các trường hợp hiếm gặp hơn là các nhân xơ tử cung to nhanh gây thiếu máu nuôi và bị thoái hoá gây đau, các nhân xơ tử cung có cuống bị xoắn, hoặc nhân xơ tử cung tiến triển ung thư hoá. Đây là các trường hợp nguy hiểm, cần được can thiệp sớm để tránh biến chứng nhiễm khuẩn, ung thư và ảnh hưởng sức khoẻ người phụ nữ.

Bị nhân xơ tử cung có mang thai được không?

Tuỳ theo vị trí và kích thước của nhân xơ tử cung mà có ảnh hưởng đến việc có thai hay không. Nếu nhân xơ tử cung nhỏ, ở vị trí dưới thanh mạc hoặc dây chằng rộng, không gây chèn ép hoặc biến dạng lòng tử cung thì vẫn có thể có thai được.

Nhân xơ tử cung to có thể ảnh hưởng đến khả năng mang thai và quá trình dưỡng thai, với các cơ chế khác nhau:

-          Khi có nhân xơ tử cung, thường có kèm theo những rối loạn chuyển hoá nội tiết tố estrogen, vì vậy chu kỳ rụng trứng cũng bị ảnh hưởng, giảm tỉ lệ thụ thai.

-          Nhân xơ tử cung gây khó thụ thai:

• Nhân xơ tử cung ở vị trí gần tai vòi gây tắc tai vòi, ảnh hưởng sự thụ thai và gây khó khăn cho sự di chuyển của phôi thai vào trong lòng tử cung .
• Nhân xơ tử cung dưới niêm mạc tử cung gây khó khăn cho sự làm tổ của phôi thai trong lòng tử cung, tăng nguy cơ sẩy thai hoặc nhau bám thấp .
• Nhân xơ tử cung ở cổ tử cung gây đau, ra huyết khi giao hợp và giảm khả năng thụ tinh của tinh trùng.

-          Ảnh hưởng của nhân xơ tử cung khi mang thai:

• Khi có thai, do ảnh hưởng bởi những nội tiết tố trong thai kỳ, nhân xơ tử cung có xu hướng tăng kích thước to hơn, thay đổi vị trí, nhân xơ tử cung có cuống dễ bị xoắn hoặc hoại tử do thiếu máu nuôi nhân xơ tử cung .
• Nhân xơ tử cung làm tăng nguy cơ sẩy thai, sanh non do gây gò tử cung sớm, ngôi thai bất thường như ngôi mông, ngôi ngang, bánh nhau bám vị trí bất thường như nhau tiền đạo, nhau cài răng lược.
• Khi chuyển dạ sanh, nhân xơ tử cung làm chuyển dạ thường kéo dài, nhân xơ tử cung nằm ở vị trí tiền đạo gây khó chuyển dạ sẽ phải mổ lấy thai. Nhân xơ tử cung dễ gây băng huyết sau sanh do đờ tử cung hoặc sót nhau.

Cách điều trị nhân xơ tử cung

Đa phần các trường hợp nhân xơ tử cung không cần điều trị, chỉ theo dõi định kỳ để đánh giá các ảnh hưởng của nhân xơ tử cung.

Điều trị khi nhân xơ tử cung có triệu chứng hoặc biến chứng, gồm có điều trị nội khoa bằng thuốc, điều trị ngoại khoa, thuyên tắc động mạch tử cung và phương pháp siêu âm tập trung có cộng hưởng từ kiểm soát (MRgFUS)

-          Điều trị nội khoa: một số thuốc kháng viêm giảm đau, cầm máu và thuốc nội tiết tránh thai kết hợp hoặc chỉ chứa progestin để điều trị triệu chứng đau bụng kinh, rong kinh, rong huyết. Sử dụng thuốc đồng vận GnRH từ 3-6 tháng cho phụ nữ quanh tuổi mãn kinh hoặc trươc khi phẫu thuật để làm giảm kích thước nhân xơ tử cung.

-          Điều trị ngoại khoa: trên các trường hợp nhân xơ tử cung to và có biến chứng, tuỳ theo mong muốn của bệnh nhân và mong muốn có con trong tương lai:  

• Nội soi ổ bụng bóc nhân xơ tử cung
• Nội soi buồng tử cung bóc nhân xơ tử cung .
• Phẫu thuật bóc nhân xơ tử cung .
• Phẫu thuật cắt tử cung .

-          Thuyên tắc động mạch tử cung : khi nhân xơ tử cung có triệu chứng nhưng chống chỉ định điều trị bằng nội khoa hay ngoại khoa.

-          Siêu âm tập trung có cộng hưởng từ kiểm soát: thủ thuật mới, không xâm lấn, bảo tồn tử cung . Sử dụng sóng âm cao tần, năng lượng cao tập trung để phá huỷ u, trong MRI scanner đặc biệt. Về hiệu quả lấu dài, khả năng tái phát chưa được đánh giá.

Nhân xơ tử cung kiêng ăn gì?

Nhân xơ tử cung là một bệnh rất thường gặp, vì vậy để dự phòng không bị nhân xơ tử cung hoặc để nhân xơ tử cung không to nhanh, một số lưu ý cho chị em phụ nữ có thể áp dụng trong chế độ sinh hoạt hằng ngày như sau:

-          Tập thể dục, giữ cân nặng hợp lý, tránh thừa cân, béo phì. Vì khi cơ thể thừa cân sẽ có sự tăng quá trình chuyển hoá androgen thành estrogen.

-          Tránh những loại thức ăn giàu cholesterol như mỡ và da động vật, thức ăn nhanh..., các loại thịt đỏ như thịt bò, thịt trâu gây tăng hàm lượng estrogen, kích thích nhân xơ tử cung to hơn và gây ra huyết âm đạo bất thường.

-          Nên uống sữa và các loại thực phẩm chế biến từ sữa như sữa chua, phô mai... Bổ sung vitamin D.

-          Rau xanh và trái cây là nhóm thực phẩm tốt nhất giúp giảm lượng nột tiết tố estrogen. Trong các loại rau xanh, phù hợp cho các chị em có nhân xơ tử cung  gồm có bông cải xanh, rau bina, các loại rau cải, ớt chuông, cà rốt, cà chua...

-          Ăn các loại thịt trắng và cá, ngũ cốc như yến mạch, gạo lứt có nhiều chất chống oxy hoá, đào thải bớt lượng estrogen giúp hạn chế bệnh nhân xơ tử cung .

-          Bổ sung thêm các chất chống oxy hoá khác như nước trà xanh, tinh bột nghê... cũng có tác dụng rất tôt để giảm kích thước nhân xơ tử cung.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm một số thông tin khác tại Kotex GirlSpace hoặc gửi câu hỏi về Góc chuyên gia để nhận tư vấn thêm về chủ đề mình quan tâm.