Chảy máu âm đạo, chảy máu vùng kín bất thường phải làm sao?

Khoảng 30% nữ giới đi khám phụ khoa do chảy máu âm đạo bất thường. Chảy máu âm đạo hay chảy máu vùng kín bất thường ảnh hưởng đến tâm lý, chất lượng cuộc sống và sức khoẻ sinh sản của người nữ giới. Trong nhóm bệnh nhân này, có 20% trong độ tuổi thanh thiếu niên và 50% trong độ tuổi tiền mãn kinh. Cùng Kotex GirlSpace và chuyên gia Phạm Tú Linh tìm hiểu nguyên nhân và cách điều trị chảy máu ở vùng kín trong bài viết  dưới đây nhé!

Chảy máu âm đạo bất thường hay chảy máu vùng kín khi nào bất thường?

Chu kỳ kinh nguyệt của người nữ giới được xem là bình thường khi có tính chu kỳ khoảng 24-35 ngày, thời gian hành kinh khoảng 3-7 ngày, lượng máu kinh vừa phải không gây ảnh hưởng đến sức khoẻ của người nữ giới.

Chảy máu âm đạo hay chảy máu vùng kín bất thường là khi có bất kỳ sự thay đổi nào đáng lưu ý so với trước đây, như tính chất chu kỳ kinh nguyệt bị thay đổi, chảy máu không theo chu kỳ, chảu máu âm đạo ngoài độ tuổi sinh sản:

-          Chảy máu kinh nhiều hơn hay kéo dài hơn chu kỳ bình thường: thời gian hành kinh kéo dài trên 7 ngày hay máu kinh ra nhiều > 80 ml/ ngày. Chảy máu kinh ngắn < 3 ngày.

-          Chảy máu kinh không đều, chu kỳ kinh nguyệt không thường xuyên.

-          Chảy máu âm đạo không đều, không liên quan đến chu kỳ kinh: chảy máu âm đạo giữa chu kỳ, vùng kín chảy máu bất thường sau giao hợp, chảy máu đến trước hoặc sau kỳ kinh nguyệt.

-          Chảy máu âm đạo hay chảy máu bất thường ở vùng kín ngoài độ tuổi sinh sản: dậy thì sớm nếu bé gái < 9 tuổi, chảy máu sau mãn kinh ở người nữ giới đã mãn kinh một hay nhiều năm. 

Nguyên nhân gây chảy máu âm đạo hay chảy máu vùng kín bất thường

Việc tìm được nguyên nhân và điều trị chảy máu âm đạo bất thường không đơn giản. Có rất nhiều nguyên nhân gây ra chảy máu vùng kín bất thường, do đó việc tiếp cận được đúng nguyên nhân khiến vùng kín chảy máu bất thường là rất quan trọng, giúp ích cho việc điều trị thành công.

Các nguyên nhân gây chảy máu bất thường ở vùng kín gồm 4 nhóm chính:

-          Bất thường tại đường sinh dục: ung thư âm hộ, âm đạo, cổ tử cung, viêm nhiễm âm đạo, viêm cổ tử cung, các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục, chấn thương, dị vật, polyp cổ tử cung , u xơ tử cung ..

-          Do rối loạn chức năng: chảy máu do chu kỳ không rụng trứng (chiếm 90%) và chảy máu do chu kỳ rụng trứng (chiếm 10%)

-          Do bệnh hệ thống: bệnh về máu gây khó đông cầm máu như giảm tiểu cầu, bệnh bạch cầu cấp, bệnh gan mạn thể tiến triển, bệnh cường giáp, suy giáp, bệnh thận mãn tính, bệnh tuyến yên, stress về tâm lý, tình cảm.

-          Do điều trị thuốc: thuốc kháng đông, thuốc kháng viêm, thuốc chống trầm cảm, thuốc nội tiết tránh thai, dụng cụ tử cung tránh thai, do xạ trị, hoá trị.

Cần làm gì khi chảy máu âm đạo hay chảy máu vùng kín bất thường?

Chảy máu âm đạo hay chảy máu vùng kín bất thường do nhiều nguyên nhân, có thể tiềm ẩn những bệnh ý nền nguy hiểm mà nếu không chú ý đến, chúng ta có thể để cho bệnh tiến triển nặng nề hơn, việc điều trị cũng khó khăn hơn.

Hiện tại, với sự tiến bộ của các phương tiện khám và chẩn đoán bệnh, các phương pháp điều trị nội tiết hiệu quả, việc tiếp cận đúng nguyên nhân gây chảy máu âm đạo bất thường sẽ giúp ích trong việc điều trị sớm, điều trị nội khoa, làm chậm tiến trình đưa đến can thiệp ngoại khoa, giúp người nữ giới có cơ may bảo tồn chức năng sinh sản, phục hồi sức khoẻ, nâng thể trạng và tâm lý.

Vì vậy, nữ giới khi nhận thấy cơ thể có những thay đổi bất thường, có những bất an, không thoải mái khi chảy máu vùng kín nên đến khám tại các cơ sở chuyên khoa sản phụ khoa để được hỏi bệnh, thăm khám và điều trị sớm. Cần chú ý đến tất cả những dấu hiệu bất thường để thông báo đến bác sĩ như thời gian chảy máu âm đạo, lượng máu mất...

Chẩn đoán và điều trị chảy máu âm đạo hay chảy máu vùng kín bất thường

Chẩn đoán:

Việc hỏi kỹ các triệu chứng của chảy máu âm đạo hay chảy máu vùng kín bất thường và khám cẩn thận giúp tìm ra nguyên nhân, định hướng cho các khảo sát tiếp theo và xử trí. Vì thế, khi bị chảy máu bất thường ở vùng kín, các bạn nữ nên đi thăm khám bác sĩ để được tư vấn và chẩn đoán theo quá trình như sau:

• Loại trừ chảy máu bất thường do xuất huyết 3 tháng đầu thai kỳ và đánh giá tình trạng thiếu máu: xét nghiệm máu β-hCG,công thức máu, siêu âm.
• Tìm nguồn gốc chảy máu vùng kín bất thường :
  • Chảy máu từ âm hộ, âm đạo, cổ tử cung: ung thư, loét âm hộ, âm đạo, cổ tử cung, bệnh xơ cứng bì, chấn thương, dị vật, viêm nhiễm âm đạo, viêm cổ tử cung, sùi mào gà... Bác sĩ sẽ khám, phết tế bào cổ tử cung hoặc xét nghiệm dịch tiết từ cổ tử cung tìm vi khuẩn gây bệnh.
  • Chảy máu từ lòng tử cung, tuỳ theo tính chất bất thường của chảy máu tử cung, có các kiểu chảy máu bất thường như rong kinh, kinh thưa, đa kinh, rong huyết, chảy máu giữa các chu kỳ kinh, chảy máu lốm đốm trước hành kinh, chảy máu sau quan hệ tình dục.
  • Loại trừ nguyên nhân dùng thuốc: Tamoxifen, Corticoisteroids, thuốc kháng đông Wafarin, Aspirin, thuốc chống trầm cảm, thuốc nội tiết tránh thai, xạ trị, hoá trị...
  • Loại trừ các bệnh lý hệ thống: khám và làm các xét nghiệm cần thiết.
  • Loại trừ các bệnh lý thực thể: xác định độ tuổi giúp gợi ý nguyên nhân và các phương tiện xét nghiệm, siêu âm, sinh thiết nội mạc tử cung, nội soi buồng tử cung, chụp cộng hưởng từ MRI để xác định nguyên nhân:
    • Trước dậy thì: u não, dị tật bẩm sinh, chấn thương, u buồng trứng hoặc cường tuyến thượng thận bẩm sinh, gây tăng nội tiết tố estrogen gây chảy máu âm đạo hay chảy máu vùng kín bất thường .
    • Tuổi dậy thì: polyp, u xơ tử cung , u buồng trứng, dị dạng đường sinh dục.
    • Tuổi sinh sản: polyp, u xơ tử cung, u buồng trứng, tăng sinh nội mạc tử cung, ung thư.
    • Quanh tuổi mãn kinh: thường do rối loạn nội tiết, u lành tính, u ác tính.
    • Sau mãn kinh: ung thư buồng trứng, ung thư nội mạc tử cung , polyp, ung thư ống dẫn trứng hiếm gặp.
  • Chẩn đoán chảy máu âm đạo hay chảy máu vùng kín bất thường do rối loạn chức năng khi đã loại trừ các bệnh lý trên.
    • Chảy máu vùng kín bất thường từ chảy máu tử cung do rối loạn chức năng có thể liên quan hoặc không liên quan đến rụng trứng.
    • Gợi ý chẩn đoán chu kỳ có rụng trứng hay không rụng trứng dựa vào độ tuổi bệnh nhân, xét nghiệm máu đo nồng độ nội tiết tố nữ FSH, LH, estrogen, progesterone, testosterone, siêu âm, sinh thiết nội mạc tử cung .

Điều trị chảy máu âm đạo hay chảy máu vùng kín bất thường:

• Nguyên tắc khi điều trị chảy máu âm đạo hay chảy máu vùng kín bất thường là cầm máu, xử trí nguyên nhân, tái lập lại chu kỳ kinh nguyệt bình thường.
• Chọn lựa phương pháp điều trị dựa trên nhiều yếu tố: nguyên nhân gây chảy máu âm đạo hay chảy máu vùng kín bất thường , tuổi của người nữ giới, mong muốn có thai.
• Phương pháp điều trị gồm có điều trị thuốc (nội khoa) và điều trị phẫu thuật ( ngoại khoa):
  • Các điều trị nội khoa: các chế phẩm nội tiết được tối ưu về liều lượng và giảm tác dụng phụ, có tác dụng tái lập lại tình trạng nội mạc tử cung. Có thể sử dụng nội tiết đơn độc hoặc phối hợp cả 2 thuốc nội tiết tố nữ estrogen và progesterone, có thể được kết hợp với các thuốc cầm máu. Để điều trị nguyên nhân, thường sử dụng các nội tiết có tác động chuyên biệt như GnRH đồng vận, dụng cụ tử cung phóng thích progestogen...
  • Điều trị ngoại khoa thường chủ yếu dùng cho các nguyên nhân bất thường cấu trúc cơ quan sinh dục nữ mà không có chỉ định điều trị nội khoa hoặc thất bại với điều trị nội khoa đúng cách
    • Nội soi buồng tử cung cắt đốt polyp nội mạc tử cung hay nhân xơ dưới niêm mạc.
    • Trong trường hợp cần thiết và bệnh nhân không có ý định sinh thêm con, các biện pháp như nội soi buồng tử cung đốt huỷ nội mạc tử cung thuyên tắc động mạch tử cung hoặc xem xét cắt tử cung nếu thất bại với tất cả các điều trị khác.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm một số thông tin khác tại Kotex GirlSpace hoặc gửi câu hỏi về Góc chuyên gia để nhận tư vấn thêm về chủ đề mình quan tâm.