Giai đoạn hoàng thể là gì? Chắc hẳn không ít bạn gái còn lạ lẫm
với khái niệm này. Đây là một giai đoạn quan trọng có liên quan mật
thiết đến chu kỳ kinh nguyệt
và khả năng sinh sản. Hãy cùng Kotex Girlspace tìm hiểu về vấn đề
này trog bài viết dưới đây nhé!
Tham khảo: Mooncup hay cốc nguyệt san là
gì? Cách sử dụng cốc nguyệt san
Giai đoạn hoàng thể là gì?
Vào giữa chu kỳ kinh nguyệt, cơ thể bạn gái sẽ xuất hiện hiện
tượng rụng trứng, khi đó trên buồng trứng, nơi trứng vừa rụng sẽ
xuất hiện một cái nang, gọi là nang hoàng thể (hay hoàng thể).
Nang hoàng thể thường có kích thước vài cm, đôi khi to hơn nhưng
thường không quá 5cm. Bên trong nang là các mạch máu chằng chịt,
khi nang quá to có thể gây xuất huyết trong nang. Bất kỳ ai cũng có
thể gặp tình trạng này, biểu hiện cụ thể là bị đau vào giữa chu kỳ
kinh và kéo dài cho đến khi có kinh. Một số trường hợp hiếm có thể
gây xoắn và cần được cấp cứu.
Tham khảo: Dùng cốc nguyệt san có bị
rộng không? Tác hại của cốc nguyệt san
Giai đoạn hoàng thể là khoảng thời gian bắt đầu sau
khi rụng trứng nhưng
kết thúc trước ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt tiếp theo. Nếu
quá trình thụ tinh không diễn ra, nang hoàng thể tồn tại trung bình
từ 10 - 14 ngày, sau đó sẽ tự thoái hóa để lại một sẹo nhỏ trên bề
mặt buồng trứng.
Nếu trứng được thụ tinh, các thành phần đệm nuôi của trứng sẽ
chế tiết hCG. Dưới tác dụng của hCG, hoàng thể to ra trở thành
hoàng thể thai kỳ và tiếp tục các hoạt động chế tiết cho đến hết 3
tháng đầu tiên của thai kỳ.
Giai đoạn hoàng thể diễn ra thế nào?
Một chu kỳ kinh nguyệt điển hình được chia thành 2 giai đoạn:
giai đoạn phát triển nang buồng trứng (còn gọi là giai đoạn noãn
nang) và giai đoạn hoàng thể.
Giai đoạn phát triển nang buồng trứng bao gồm các hoạt động kích
thích hormone thay đổi trong nang buồng trứng cho đến khi trứng
trưởng thành và rụng đi. Sau khi trứng rụng, nang trứng giải phóng
trứng ở thành nang hoàng thể. Nang hoàng thể tiết ra estrogen và
progesterone.
Tham khảo: Có nên dùng thuốc trị rong
kinh? Bị rong kinh nên ăn gì uống gì?
Progesterone là hormone nắm vị trí thiết yếu nhất trong giai
đoạn hoàng thể bởi vì:
- Giúp ức chế các hormone GnRH, FSH và LH: Đây là những hormone
kích thích buồng trứng và gây rụng trứng. Ức chế các hormone sẽ
khiến cơ thể bạn không mang thai.
- Sẵn sàng cho nội mạc tử cung: Progesterone giúp kích hoạt niêm
mạc tử cung (hoặc nội mạc tử cung) tiết ra các protein đặc biệt
nuôi dưỡng phôi thai (nếu có thụ thai).
- Ngăn kinh nguyệt xảy ra: Progesterone ngăn chặn nội mạc tử
cung bị phá vỡ, giảm nguy cơ bị sảy thai nếu bạn đang mang
thai.
Ngoài ra, một đặc điểm khác trong giai đoạn hoàng thể đó là bạn
gái sẽ thấy nhiệt độ cơ thể tăng hơn một chút sau khi rụng trứng và
nếu có thai nhiệt độ của bạn sẽ cao hơn khi đang trong giai đoạn
hoàng thể thai kỳ.
Tham khảo: Bị trễ kinh nhưng thử que
không có thai? Trễ kinh bao lâu thì thử que chính
xác?
Thời gian của giai đoạn hoàng thể
Một giai đoạn hoàng thể bình thường có thể kéo dài từ 11 đến 17
ngày. Ở một số người, giai đoạn hoàng thể kéo dài từ 12 đến 14
ngày. Tuy nhiên, có trường hợp ngắn khoảng 8 ngày hoặc diễn ra đến
16 ngày. Ví dụ, khi một người có giai đoạn hoàng thể trung bình là
12 ngày thì thường nó sẽ diễn ra từ ngày thứ 11 đến 13 của chu kỳ
kinh nguyệt. Nếu giai đoạn kéo dài hơn 13 ngày, đó có thể là dấu
hiệu mang thai sớm.
Một giai đoạn hoàng thể được coi là ngắn nếu nó kéo dài dưới 10
ngày. Nói cách khác, đây là những bạn gái bắt đầu có kinh nguyệt
sau 10 ngày hoặc ít hơn kể từ thời điểm rụng trứng. Khi có giai
đoạn hoàng thể ngắn, quá trình thụ thai của bạn sẽ gặp khó khăn vì
không đủ thời gian tạo điều kiện đủ cho tử cung phát triển niêm mạc
để hỗ trợ phôi thai. Cơ thể bạn sẽ khó mang thai hơn hoặc có thể
khiến bạn mất nhiều thời gian hơn để thụ thai thành công.
Ngược lại, với giai đoạn hoàng thể dài do mất cân bằng hormone
như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), kéo theo việc chậm kinh
hoặc trễ kinh. Thế nhưng đây cũng là biểu hiện của trường hợp đang
mang thai.
Thời gian của giai đoạn hoàng thể không thay đổi khi bạn già đi.
Nhưng mức progesterone trong giai đoạn này có thể giảm dần khi đến
gần thời kỳ mãn kinh.
Tham khảo: Đau đầu tí sau rụng trứng là
mang thai? Đau lưng đau bụng ngày rụng trứng
Tìm hiểu về giai đoạn hoàng thể khiếm khuyết
Giai đoạn hoàng thể khiếm khuyết là gì?
Khiếm khuyết ở giai đoạn hoàng thể hóa (giai đoạn sau rụng
trứng) là rối loạn sinh sản liên quan đến vô sinh và sẩy thai tự
phát, xảy ra ở 10% phụ nữ bị vô sinh, có liên quan đến sự phát
triển không đầy đủ của nội mạc tử cung. Suy giảm khả năng phát
triển chín muồi của nội mạc tử cung do thiếu hụt progesterone.
Trong trường hợp này, nồng độ progesterone thấp hơn mức bình
thường. Giai đoạn hoàng thể khiếm khuyết có thể gây vô sinh và sảy
thai lặp lại do mức progesterone thấp hoặc không đủ. Thế nhưng hiện
tại vẫn chưa có sự thống nhất về những chẩn đoán xung quanh tình
trạng này, lý do như sau:
- Các nghiên cứu vẫn chưa tìm ra cách kiểm tra hoặc xác nhận cụ
thể về giai đoạn hoàng thể khiếm khuyết một cách chính xác
nhất.
- Giai đoạn hoàng thể ngắn hoặc mức progesterone thấp không phải
lúc nào cũng gây vô sinh hoặc sảy thai lặp lại.
Các dấu hiệu nhận biết
Giai đoạn hoàng thể khiếm khuyết có ảnh hưởng rõ rệt đến khả
năng mang thai của bạn gái. Do đó, bạn hãy chú ý khi thấy cơ thể
xuất hiện các biểu hiện như:
- Xuất hiện đốm máu nhỏ ở giữa thời gian rụng trứng và chu kỳ
kinh nguyệt.
- Có tiền sử sảy thai.
- Rụng trứng không đều đặn.
- Chu kỳ kinh nguyệt ngắn.
Tham khảo: Ra máu trước kỳ kinh 5 ngày?
Ra máu giữa chu kỳ kinh có thai không?
Nguyên nhân
Giai đoạn hoàng thể khiếm khuyết có thể xảy ra nếu buồng trứng
không phóng đủ lượng hoocmon progesterone. Tình trạng này có thể
bắt nguồn từ những vấn đề sức khỏe như:
- Chán ăn.
- Bị lạc nội mạc tử cung.
- Tập luyện thể dục với cường độ quá cao.
- Béo phì.
- Hội chứng buồng trứng đa nang.
- Rối loạn tuyến giáp.
Cách điều trị
Hiện tại chưa có phác đồ điều trị chung cho giai đoạn hoàng thể
khiếm khuyết. Dựa theo tình trạng bệnh mà bác sĩ sẽ áp dụng nhiều
phương pháp điều trị khác nhau.
Ưu tiên điều trị các tình trạng cơ bản: Nếu bạn mắc phải chứng
mất cân bằng tuyến giáp thì sẽ được chỉ định điều trị trước.
Tăng khả năng rụng trứng với các loại thuốc hỗ trợ sinh sản:
Bằng cách thúc đẩy sự rụng trứng, giai đoạn hoàng thể có thể được
điều chỉnh lại và diễn ra một cách bình thường.
Bên cạnh đó, nang hoàng thể có thể xuất hiện khi mang thai và
trong 3 tháng đầu thai kỳ. Nếu trong khoảng thời gian này, bạn có
thực hiện cuộc phẫu thuật nào tác động đến hoàng thể thai kỳ thì
rất dễ dẫn đến sảy thai. Do đó, trong các trường hợp phát hiện có
khối u buồng trứng vào 3 tháng đầu mang thai nếu không có chỉ định
cấp cứu, thì nên trì hoãn và theo dõi cho tới khi thai trên 3 tháng
để có những phương án giải quyết khác an toàn hơn.
Giai đoạn hoàng thể quyết định khả năng thụ thai của bạn, do đó
để có giai đoạn hoàng thể bình thường bạn gái nên chú ý cân bằng
nội tiết tố bằng cách ăn uống và sinh hoạt điều độ, giữ cân nặng
hợp lý và kiểm tra sức khỏe định kỳ. Hy vọng với bài viết này, hội
bạn gái đã hiểu hơn về hoàng thể là gì và cách điều trị hoàng thể
khiếm khuyết rồi nhé!
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm một số thông tin khác tại Kotex GirlSpace hoặc gửi câu hỏi về Góc chuyên gia để nhận tư vấn thêm về
chủ đề mình quan tâm.
